تخته سنگ های پل خواجو
پل خواجو در سال ۱۰۳۰هجری شمسی در دوران شاه عباسی دوم از سلسله صفوی در جای پل حسن بیگ ساخته شده است، پل خواجو را پل بابا رکن الدین نیز می نامند زیرا در مسیر آرامگاه بابا رکن الدین یا همان تخت فولاد قراردارد ، از آنجا که پل خواجو محل استراحت خانواده شاه عباس دوم نیز بوده است اولا دارای زیبائی ها و اسرار و عجایبی ناب است و ثانیاً نام اصلی آن پل شاه بوده ، اما امروزه به دلیل آنکه این پل در محله خواجو قرار گرفته آن را با نام پل خواجو می شناسند.
تخته سنگ های دیواره های پل خواجو
وقتی که به تخته سنگ های چسبیده به دیواره ها نگاه کنید هریک از تخته سنگ ها اندازه ی متفاوتی دارد بر روی هر تخته سنگ که نگاه کنید یک علامت خاصی وجود دارد این علامت ها در واقع امضای هنرمندانی بوده که می بایست تخته سنگ خود را درجای معین قرار میداده اند این کار دو مزیت عمده داشته است، اول آنکه پس از جایگذاری سنگها می توانسته اند بررسی کنند که همه قطعات در جای مناسب خود قرار گرفته است یا نیاز است برای رسیدن به اوج هنر و استحکام سازه قطعات جابجا شوند.دومین مزیت نیز یادگاری تاریخی از هنرمندان آن زمان بر دل سنگهای تراشیده شده است.
هنگامی که بر روی پل خواجو قدم میزنید قسمت هائی از سنگ فرش پل هنوز سالم مانده است. در هنگام ساخت این طرحی بسیار چشم نواز همچون فرشی بر روی این پل از جنس سنگ ساخته اند که متاسفانه امروزه به دلیل فرسایش و عدم رسیدگی رو به نابودی و از بین رفتن است.امیدواریم روزی مجدداً دوباره سنگ فرش زیبائی پل خواجو را ترمیم و مرمت نمایند تا یادگار هنر مردمان آن روزگار شهر اصفهان باشد.
.نظر پیسازی، پایه های پل خواجو بر روی سنگی متشکل از قطعات گرد و دانه درشت به نام کنگلومرا قرار دارد که لایه ی مقاومی را ایجاد می کند. به هنگام ساخت، لایه های شن و ماسه ی رودخانه ای را در محل پل کنار زده و پی پل را بر روی لایه ای از کنگلومرا بنا کرده اند.
در مجاورت پایه های پل، بستر رودخانه سنگ فرش شده تا اثرات تخریبی آب همچون فرسایش در پایین پل و آب بردگی را در بالا دست پل در پی ها به حداقل برساند. این هوش طراح پل باعث شده تا امروزه در کنار پایه های پل هیچ اثری از فرسایش و آب بردگی به چشم نخورد.
از آنجا که پل خواجو دارای دوطبقه می باشد می توان آن را پل مضاعف نامید. طبقه زیرین تماما از قطعات سنگ های بسیار بزرگ بنا شده ، حتی سقف چشمه ها با سنگ هایی که دو متر متجاوز طول دارد پوشانده شده و سقف چشمه ها تماما مسطح است. در بسیاری از سنگ های این جا حروف یونانی آلفا، بتا و غیره رسم است و کشف از این می کند که این سنگ ها جزو مصالح عمارت ییلاقی اردوان اشکانی بوده است و پس از خرابی جی ، سنگ ها به این جا ها منتقل شده ، زیرا ، غیر از آن وقت حروف یونانی در اصفهان معمول نبوده است که نشان مصالح بنایی را با آن بنماید.