ویژگی ستون سنگی گرد
گاهی اوقات ستون سنگی گرد توسط قله سنگ و به صورت یک پارچه ساخته می شود. از مزایای این گونه ستونها را می توان به زیبایی رگه های طبیعی سنگ بر شمرد اما از معایب آن می توان در وزن بالای سنگ و قیمت بسیار بالای آن می توان نسبت داد که معمولا در فضاهای خارجی مناسب بوده و مقرون به صرفه و ایمن است. اما در فضاهای داخلی سنگهای یک پارچه و یا برش خورده و همچنین کورین ها مناسب هستند. اما از معایب و مزایای هر یک توضیح مختصری داده می شود.
ستون سنگی گرد داخلی از سنگهای یک پارچه (قله سنگ): سنگ یکپارچه ایجاد زیبایی در شکل و رگه بندی سنگ و استحکام ستون می شود و زیبایی خاصی به نما می بخشد.
معایب: وزن بسیار بالا. قیمت بسیار زیاد. وجود خطوط جدا کننده در ستون
ستون سنگی گرد داخلی از سنگهای طبیعی برش خورده: استفاده در نماهای دور از دسترس و دید با قیمتی ارزانتر از ستون یکپارچه
معایب: وزن بالا. وجود سگمنتها و خطوط جدا کننده ستونها به صورت کاملا آشکار و نافرم.
ستون سنگی گرد کورین: سگمنت ها و خطوط جدا کننده در معرض دید نبوده و کاملا مخفی می شود. ظاهری زیبا دارد در ستون های کوتاهتر از دو متر استفاده می شود.
معایب: قیمت بسیار بالا. فقط در ستونهای کوتاه کاربرد دارد زیرا با افزایش ارتفاع دچار انحنا و شکم می شود.
عظمت ستون های تخت جمشید
ستونهای تخت‌جمشید: تعداد 873 ستون سنگی و چوبی از دوره هخامنشی در تخت‌جمشید. تخت‌جمشید با این تعداد ستون، جنگلی از ستونهای سر به فلک کشیده بوده است. این ستونها در سه تکه و قریب ۱۸ متر ارتفاع با استحکامی بی‌نظیر برافراشته شده‌اند و آنگاه سرستونی با قریب ۱۵۰۰۰ کیلوگرم وزن را بر فراز آن بالا برده و استوار ساخته‌اند. اینکار امروزه با هیچ توجیهی امکان‌‌پذیر نیست و دانسته نیست که برافراشتن این ستونها و سرستون‌ها با چه شیوه‌ای انجام می‌شده است. از ۸۷۳ ستون تخت‌جمشید امروزه تنها ۱۸ تای آن بر پای هستند: ۱۴ ستون در کاخ آپادانا، سه ستون در دروازه همه ملت‌ها و یک ستون در ایوان کاخ صدستون. اکثر ستونهای باقی‌مانده، از زمان هخامنشیان تا کنون علیرغم نشست زمین و زمین‌لرزه‌ها و طوفان‌های بسیار بر پای مانده‌اند؛ اما چند تای آنها اخیراً و با قطعات پراکنده آنها بازسازی شده است که بهترین آنها یکی از ستونهای دروازه همه ملت‌هاست که تنها ستون سرستون‌دار تخت‌جمشید است.
ستونها همگی مدور و از چند بخش مجزا، که سر هم شده‌اند، تشکیل شده است. بدنه این ستونها همگی خیاره‌دار و بر روی ته‌ستونی پایدار شده‌اند که در بعضی جاها همچون تالار آپادانا، چهار گوش و مطبق و در جاهای دیگر مدور و زنگوله‌ای شکل هستند. ته‌ستون‌های مدور از تزئینات گلدار زیبایی بهره می‌برند. هر چند بیشتر از ۹۸ درصد ستونهای تخت‌جمشید فرو غلطیده‌اند، اما شمار بسیاری از ته‌ستون‌ها همچنان بر جای خود باقی مانده‌اند که راهنمای خوبی برای پی بردن به جای ستونها و نقشه کاخ‌ها بوده است. ته ستونهای کاخ خزانه و ساختمان‌های مهمانخانه کوچک و ساده‌اند و از ستونهای چوبی برخوردار بوده‌اند.
بلندترین ستونها با ارتفاعی قریب به ۲۰ متر و قطر دو متر به کاخ آپادانا تعلق دارند که چهارده تای آنها به شکل ناقص بر جای هستند. ستونهای آپادانا که قریب نُه متر از هم فاصله دارند، در زمان آبادانی بدون هیچگونه حائل یا دیواری از دوردست‌های دشت مرودشت دیده می‌شده‌اند. از لحاظ تعداد، تالار صدستون و ایوان آن جمعاً با ۱۱۶ ستون بیشترین تعداد را در میان کاخ‌ها داراست. ارتفاع ستونهای کاخ صدستون ۶ متر کمتر از کاخ آپادانا است و به ۱۴ متر می‌رسد. از این ستونها همانطور که گفته شد، تنها یکی از ستونهای ایوان بر جای مانده است، اما اکثر قریب به اتفاق ته‌ستون‌ها در جای خود باقی هستند.
