سنگ کوپ

سنگ کوپ ( بلوک )

سنگ کوپ(بلوک) سنگی است که از سینه کار معدن جدا شده و عموما به صورت شش وجه برش توسط دستگاه های خاصی برای فراوری در کارخانه های سنگبری برش داده می شوند. اصولا سنگ هایی که شکل هندسی آنها به صورت منظم از معدن عمل آوری شده باشد مانند مکعب مستطیل و ابعاد بزرگی داشته باشد را در کارخانجات سنگبری با دستگاه اره تبدیل به اسلب و آنهایی که ابعاد کوچکتر و یا شکل هندسی خوبی نداشته باشند را با دستگاه قله بر تبدیل به سنگ تایل می کنند. کوپ ها  به درجه های مختلفی نسبت به سایز و سلامت سنگ تقسیم می شوند:

 

1- تک کوپ : جنس این قطعه سنگ از لحاظ نداشتن ترک و هارمونی رنگ بسیار مرغوب بوده و ابعاد آن بزرگ و به صورت شش وجه برش می باشد وزن آن عموما بین 25 الی 27 تن می باشد و روی تریلی که برای بارگیری استفاده می شود فقط یک قطعه از این سنگ قرار می گیرد.

 

2- دو کوپ : سنگ های خام که از سینه کار معدن جدا شده اند و در ابعاد کوچکتری نسبت به تک کوپ هستند و دو قطعه از آن روی تریلی بارگیری می شود. شکل آنها ممکن است به صورت مکعب مستطیل و یا  شکل خاصی نداشته باشد.
3- سه کوپ : سنگ هایی که در ابعاد کوچکتر که وزن سه عدد آن به وزن یه عدد تک کوپ می رسد را سه کوپ گویند . سنگ لاشه نیز از این ابعاد کوچکتر می باشد و عموما در کارخانه ها برای برش در ابعاد ریزتر مورد استفاده قرار میگیرند.

 

نمایی از یک کوپ(بلوک) سنگ مرمریت اسپادانا سیلک

نمایی از تک کوپ سنگ مرمریت اوشن ماربل

 

 استخراج مکانیزه مرمریت اسپادانا سیلک

با توجه به بررسیهای انجام شده و با توجه به خواص کیفی مرمریت اسپادانا سیلک بهترین شیوه استخراج که از نظر فنی و اقتصادی توجیه پذیر باشد استفاده از روش مکانیزه یعنی بکارگیری سیستم برش الماسه در امر استخراج بلوکهای اولیه و بکارگیری برش ثانوی و یا حفاری چال موازی جهت قواره نمودن سنگ مذکور میباشد . پس روش استخراج به صورت رو باز و پلکانی و با استفاده از دستگاه سیم برش الماسه می باشد. 

استخراج با راسل و سیم برش الماسه 

در این روش به دلیل اینکه بلوکها دارای دو سطح آزاد می باشند و چهار سطح دیگر بلوک محصور به دیواره و یا کف پله می باشد بوسیله حفرچال توسط راسل و عبور سیم برش از درون این چالها و برش این سطوح نسبت به آزاد سازی سطوح بلوک از دیواره و کف سینه کار اقدام می نمایند و لازم به ذکر است که دستگاه سیم بر را در فاصله دورتر و در حدود ٣ تا ٨ متری بلوک قرار می دهند و جهت افزایش راندمان کاری بلوک اولیه به ابعادی انتخاب می گردد که پس از برش توسط ماشین الات و وسایل موجود به راحتی قابل جابجایی از محل دیواره پله به سمت محوطه جبهه کار باشد. با توجه به وضعیت موجود سینه کار فعال، می توان ارتفاع متوسط بلوکها را معادل ٨ متر در نظر گرفت حال با توجه به نوع استخراج چنانچه بلوکیبه طول ۳ متر و عرض ۵/ ۱متر و ارتفاع ٨ متر استخراج شود می بایستی سه سطح آن بریده شود 
که در این صورت میزان برش به شرح ذیل محاسبه می گردد:

(٣×١/٥)+(٨×٣)+(١/٥×٨)=40 m2
و مقدار حفاری مورد نیاز توسط راسول برای بلوکی با این ابعاد برابر است با 

۱/۵+٣+۸=۱۲/۵

 

روش های استخراج سنگ ها

استخراج سنگ از معدن به روش های متعددی صورت می گیرد و بسته به نوع سنگ از روش مناسب آن استفاده می شود. امروزه بیشتر در استخراج سنگ های نرم از سیم برش الماسه استفاده می شود. 

1_ استخراج سنگ توسط چال های موازی

استخراج سنگ به کمک چالهای موازی، قدیمی ترین روش استخراج سنگ می‌باشد. در این روش ابتدا در خط مورد نظر تعدادی چال با فاصله های معین از یکدیگر حفر می گردد. فاصله ی چال های یک ردیف می تواند تا چندین سانتیمتر متغیر باشد. این امر به نوع سنگ ، وزن واستحکام سنگ بستگی دارد.هر چه چال ها بههم نزدیکتر باشند، بلوک بهترومطمئن تر جدا می شود. البته از نظر اقتصادی تعداد زیاد چال ها پر هزینه است و باید فاصلهمناسب چال ها را برای هر نوع سنگ باآزمایشات متعدد به دست آورد. تعداد چالها در هر بلوک سنگ با افزایش طول و عرضبلوک کمتر می شود . بنابراین استخراج بلوکهایی با طول وعرض بیشتر اقتصادی تر است البته بزرگی بلوک به شرایط معدن ووسایل و ماشین آلات بستگی دارد.همچنین عمق چال به جنس سنگ و ارتفاع بلوک مورد نظر بستگی دارد .استخراج سنگ بهکمک چال های موازی برای کانسارهایی که لایه بندی طبیعی دارند و نیاز به حفر چال های افقی ندارند نظیر معادن تراورتن با

موفقیت انجام می‌گیرد.و همچنین برای معادن گرانیت با توجه به سختی سنگ روشی مناسب است. پس از حفر چال های مورد نیاز به سه روش بلوک را از توده سنگ جدا می کنند.

 ۲-استخراج با ماشین های سنگ بر (هاواژ):

 

برش سنگ و تهیه اسلب توسط دستگاه چند سیمی

 

دستگاه چند سیمی مورد استفاده در برش سنگ و تهیه اسلب

 

دستگاه چند سیمی؛ ماشینی بسیار ابتکاری است که راندمان ساعتی آن بسیار بالا بوده و چندین مزیت قابل توجه دیگر نیز دارد .
امروزه می توان بدون نیاز به انجام هیچ یک از عملیات آماده سازی و حفاظتی – که به هنگام کار با اره گروه ها لازم است – مرمریت و گرانیت را به آسانی و تنها با تغییر نوع سیم الماسه برش داد. به سادگی و تنها با تغییر موقعیت سیم ها بر روی غلطک ها می توان اسلب هایی با ضخامت های مختلف ایجاد کرد(۱تا۵ سانتیمتر). بدین ترتیب بسیاری از مشکلاتی که به طور معمول و به هنگام کار با اره گروه ها با آن ها مواجه هستیم، به وجود نخواهند آمد. با کاستن از تعداد سیم های الماسه مورد استفاده می توان ضخامت هایی کمتر از ۵ سانتیمتر را به آسانی دست آورد.